Kazimierz của người Do Thái Kazimierz

Giáo đường Do Thái cổ phong cách Phục Hưng.

Người Do Thái đóng một vai trò quan trong trong nền kinh tế của khu vực Kraków từ cuối thế kỷ 13, được Bolesław Sùng đạo ban cho tự do thờ cúng, thương mại và đi lại, trong Hiến chương Chung về đặc quyền của người Do Thái ban hành vào năm 1264. Cộng đồng người Do Thái ở Kraków đã sống yên bình cạnh người láng giềng dân tộc Ba Lan của họ dưới sự bảo trợ của Vua Casimir III của Ba Lan, vị vua cuối cùng của Triều đại Piast. Tuy nhiên, vào đầu thế kỷ 15, dưới sức ép của Công đồng Constance, một vài giáo sĩ giáo điều bắt đầu thúc ép việc khoan dung chính thức ít hơn. Những lời buộc tội phỉ báng máu của một linh mục cuồng tín ở Kraków đã dẫn tới các cuộc bạo loạn chống lại người Do Thái năm 1407 mặc dù đội cận vệ hoàng gia đã nhanh chóng đến giải cứu.[2]

Như một phần của việc tái lập trường đại học Kraków, bắt đầu vào năm 1400, Học viện bắt đầu mua các tòa nhà phụ ở Phố cổ. Một vài người Do Thái đã chuyển đến khu vực xung quanh Plac Szczepański ngày nay.[3] Giáo đường Do Thái lâu đời nhất của Ba Lan đã được xây dựng ở khu vực Kazimierz trong khoảng thời gian này, vào năm 1407 hoặc 1492 (ngày tháng thay đổi theo nhiều nguồn tài liệu). Đó là một giáo đường pháo đài Chính thống giáo có tên gọi Giáo đường Do Thái cổ.[4][5][6] Năm 1494, một vụ hỏa hoạn thảm khốc đã phá hủy phần lớn Kraków. Năm 1495, vua Ba Lan Jan I Olbracht đã dời những người Do Thái từ khu Phố cổ bị tàn phá sang quận Bawół của Kazimierz.[7] Năm 1553, cộng đồng Do Thái Qahal đã kiến nghị với hội đồng thị trấn Kazimierz để được quyền xây dựng nội thành của riêng mình, cắt ngang điểm cuối phía tây của thành phòng thủ cũ. Do sự lớn mạnh của cộng đồng và dòng người Do Thái từ Bohemia, các tường thành một lần nữa được mở rộng vào năm 1608. Các yêu cầu mở rộng tường thành sau đó đều bị từ chối với lý do không cần thiết.[8]

Khu vực giữa các tường thành được biết đến với tên gọi Oppidum Judaeorum - Thành phố Do Thái, chỉ chiếm khoảng một phần năm diện tích địa lý nhưng chiếm gần một nửa dân số của khu vực Kazimierz. Oppidum trở thành trung tâm văn hóa và tôn giáo chính của người Do Thái Ba Lan, là nơi tiếp nhận nhiều học giả, nghệ sĩ và thợ lành nghề người Do Thái giỏi nhất Ba Lan. Trong số những cư dân nổi tiếng có Talmud Moses Isserles, Abraham của Bohemia của Tòa án Do Thái, Kabbalah Natan Szpiro và bác sĩ hoàng gia Shmuel bar Meshulam.

Bên trong Giáo đường Do Thái cổ của Kazimierz trước năm 1939.

Thời hoàng kim của Oppidum kết thúc vào năm 1782 khi Hoàng đế Áo Joseph II giải thể kahal. Năm 1822, tường thành bị dỡ bỏ, xóa đi bất cứ lời nhắc nhở vật chất nào về các ranh giới cũ giữa người Do Thái và người Ba Lan ở Kazimierz.

Sau năm 1795 (trong giai đoạn Phân chia Ba Lan lần thứ ba), nước Áo có được thành phố Kraków, khu vực Kazimierz mất đi vị thế là của thành phố riêng biệt và trở thành một quận của Kraków. Những gia đình giàu có người Do Thái nhanh chóng chuyển ra khỏi những con phố đông đúc phía đông Kazimierz. Mặc dù lệnh cấm đi lại ở ngày Sabbath, tuy nhiên phần lớn các gia đình Do Thái ở tương đối gần với các giáo đường Do Thái lịch sử ở Oppidum cũ, duy trì danh tiếng của Kazimierz như một “quận của người Do Thái” rất lâu sau khi khái niệm này không còn ý nghĩa hành chính nữa. Đến những năm 1930, Kraków có 120 giáo đường Do Thái và nhà nguyện rải rác khắp thành phố được đăng ký chính thức và phần lớn đời sống trí thức Do Thái đã chuyển đến các trung tâm mới như Podgórze.

Trẻ em Do Thái trước nhà thờ Corpus Christi khoảng thời gian trước năm 1939.

Trong một cẩm nang hướng dẫn du lịch xuất bản năm 1935, Meir Balaban, một rabbi cải cách và là giáo sư Lịch sử tại Trường Đại học Warszawa than thở rằng những người Do Thái trụ lại Oppidum sôi động một thời “chỉ là những người nghèo và bảo thủ cực đoan.” Tuy nhiên, chính cuộc di cư này là lý do tại sao phần lớn các tòa nhà ở Oppidum ngày nay vẫn được bảo tồn gần giống với hình dáng từ thế kỷ 18 của chúng.

Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, những người Do Thái ở Krakow, bao gồm những người sống ở Kazimierz đã bị Đức quốc xã dồn vào khu ghetto ở Podgórze dọc bờ sông. Phần lớn trong số họ sau đó bị giết trong quá trình đóng cửa khu ghetto hoặc trong các trại hành quyết.

Liên quan

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Kazimierz http://www.kazimierz.com/index.php?t=historia http://www.sacred-destinations.com/poland/krakow-o... http://www.jewishkrakow.net/en/ http://www.galiciajewishmuseum.org/ http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/vjw/Cr... //tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=v... https://books.google.com/books?id=vL60sEf7OPoC&pg=... https://www.krakowdiscovery.com/walking-tour-on-ka... https://archive.is/20121220125823/http://www.jewis... https://web.archive.org/web/20080214052711/http://...